به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، امروزه بازیافت نخاله‌های ساختمانی و ضایعات آهنی در کشورهای پیشرفته دنیا به امری رایج و طبیعی بدل شده و در کشورهای توسعه‌یافته نیز روزبه‌روز در حال افزایش است. در این مبحث بیشتر با موارد استفاده نخاله‌های ساختمانی و مزایای آنها آشنا خواهیم شد.
نخاله ساختمانی چیست؟
زمان ساخت یک سازه، بخشی از مصالحی که به کار می‌روند، به صورت مستقیم یا تصادفی بی‌استفاده شده و دور انداخته می‌شوند؛ به این مواد ناخواسته به اصطلاح نخاله ساختمانی گفته می‌شود. معمولا این مواد بسیاری از مصالح ساختمانی نظیر عایق، میخ، سیم‌کشی برق، آردواز، سفال سقف و... را شامل می‌شوند.
چه عواملی بر قیمت ضایعات آهن تاثیر گذارند
ضایعات آهنی (scrap) یا آهن قراضه آن دسته از اضافات به درد نخور و قابل بازیافت محصولات مختلف‌اند که به هر دلیلی قابل استفاده نیستند. این محصولات ممکن است در خط تولید کارخانه به وجود آمده و یا حین ساختمان‌سازی تولید شده باشند. از مزایای آهن این است که عمدتاً ضایعات آن قابل بازیافت است و حتی به‌دفعات این کار انجام می‌شوند. لازم به ذکر است که با توجه به آلیاژ و جنس روکش آهن قراضه، قیمت ضایعات متغیر خواهد بود. همچنین بسته به پرس شده یا نشده بودن این محصولات، رده و مکان تحویل آنها قیمت متفاوتی برای این محصولات در نظر گرفته می‌شود اما در نهایت باید در نظر داشته باشید:بازیافت ضایعات فلزی به دلیل تاثیر چشمگیر در کاهش هزینه‌های تولید و حفاظت از محیط زیست از ارزش ویژه‌ای در برنامه‌های کلان کشور و همچنین فعالان این حوزه برخوردار است. با این اوصاف وجود یک مرجع به روز قیمت برای قراضه آهن و فلزات دیگر ارزش بسیاری به همراه خواهد داشت.
قراضه‌ها به دو دسته عمده شامل فلزات آهنی و فلزات غیرآهنی تقسیم می‌شوند. اما اگر بخواهیم بیشتر دقیق شویم، بیشتر فعالان بازار آهن‌آلات، ضایعات آهنی را به شاخه‌های زیر تقسیم می‌کنند:
- ضایعات روغنی
- گالوانیزه
- چدن
- ورق سیاه، حلبی، آلیاژی
- سوپر ویژه
- ویژه
- درجه یک و دو
- سبک و سنگین
منابع تأمین آهن قراضه
- منابع صنعتی: شامل ضایعات کارخانه‌های مختلف، آهنگری‌ها و ریخته‌گری ها، ضایعات حاصل از تخریب ساختمان‌ها حتی تخریب ناشی از حوادث طبیعی یا آتش‌سوزی، قراضه‌های کشتی‌ها، هواپیماها و قطارهای مخروبه و هر چیز فلزی از رده خارج می‌شود.
- منابع عمومی: همان ضایعات اماکن عمومی است.
- منابع خانگی: نظیر قوطی رب گوجه‌فرنگی، لوازم‌خانگی، قوطی نوشابه و... در نظر داشته باشید که قیمت ضایعات وابستگی بسیار بالایی به قیمت آهن‌آلات از جمله قیمت سنگ اهن، تیرآهن، میلگرد و ... دارد و لازم است از فعالان معتبر این بازار استعلام شود.
کاربرد پسماندهای آهنی در حوزه‌های مختلف
عمده‌ترین کاربرد ضایعات آهنی بازیافت و استفاده مجدد آنها در تولید آهن و فولاد است؛ چراکه به‌دفعات قابل بازیافت هستند. به‌علاوه، بازیافت این پسماندها کمک شایانی به محیط زیست کرده و می‌تواند در کاهش قیمت آهن نیز تأثیرگذار باشد. امروزه افراد زیادی در این صنعت فعال بوده و درآمد بالایی هم دارند. عمده‌ترین کاربرد آهن قراضه را می‌توان در بسته‌بندی، صنایع مختلف و حتی مصارف خانگی ملاحظه نمود.
- بسته‌بندی: عمده استفاده از آهن‌قراضه‌ها در تولید کنسروهای غذایی است. کنسروهای رب گوجه، تن ماهی، غذاهای آماده و قوطی‌های نوشابه همگی از بازیافتی‌های ضایعات آهنی ساخته می‌شوند. از همین رو تمام این قوطی‌ها به تعداد بی‌نهایت بار قابل بازیافت هستند، بدون اینکه از کیفیت آنها کاسته شود!
- صنایع: از بازیافتی‌های آهن قراضه در صنایع متعدد استفاده می‌شود. در تولید کشتی، انواع خودرو، انواع کانتینر و کانکس، هواپیماها، لوله‌های فلزی، لوازم الکترونیکی، یراق‌آلات، پیچ و مهره و به طور کلی صنایعی که فلزات در آنها نقش کلیدی دارند. از دیگر صنایع مهمی که می‌توان در آن از ضایعات و پسماندهای آهنی بهره برد، ساخت پروژه‌های راه‌سازی و پل‌سازی است. جالب است بدانید اخیراً از این نوع پسماندها در سم‌زدایی فاضلاب صنعتی نیز استفاده می‌شود. برای مثال حذف کروم شش ظرفیتی، حذف اکسی‌تتراسایکلین و ایجاد شرایط بهینه برای ایجاد حذف اسید قرمز 14 از فاضلاب از ضایعات آهن و یا از نانو ذرات آهن استفاده می‌شود.
- مصارف خانگی: لوازم خانگی فلزی عمدتاً از مواد بازیافتی ضایعات آهنی ساخته می‌شوند و می‌توانند بسیار زیبا و بادوام باشند. نیمکت، میز، دستگیره درها، کلیدها و حتی لامپ‌ها و وسایل دکوری به عنوان نمونه‌هایی از وسایل خانگی هستند که از این نوع ضایعات ساخته می‌شوند. به خصوص امروزه در سبک‌های مدرن و فوق مدرن می‌توان نمونه‌های بسیاری از مبلمان منزل ساخته‌شده از پسماند آهن را مشاهده نمود. نمونه‌های زیادی از آن در پینترست قابل مشاهده است.
مزایای استفاده از آهن‌آلات بازیافتی
- مزایای محیط زیستی: شاید مهم‌ترین مزیت استفاده از آهن قراضه حفاظت از محیط زیست باشد. تحقیقات نشان داده استفاده از آهن‌آلات بازیافتی تا 86 درصد از آلودگی هوا، 40 درصد مصرف آب و 76 درصد آلودگی آب را کاهش می‌دهد. استفاده از ضایعات آهنی همچنین دفن زباله را کاهش داده و نقش مؤثری در کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای دارد.
- توسعه اقتصادی: قراضه آهن آلات امروزه یکی از منابع ارزان برای استفاده در صنایع به شمار می‌رود. در ایران نیز قیمت این محصولات از اهمیت بالایی برای صنایع فولاد برخوردار است و نمودار قیمت ضایعات آهن یکی از مواردی است که هموار مورد نظر فعالان این حوزه قرار می‌گیرد. صنعت بازیافت ضایعات آهنی موجبات اشتغال میلیون‌ها کارگر را فراهم کرده و در این راستا به تولید ناخالص داخلی کشورها کمک می‌کند.
- ثبات قیمت: یکی از دلایل مهمی که مدیران مایل‌اند که از این نوع ضایعات استفاده کنند این است که محصولاتشان با قیمت ارزان‌تری روانه بازار شده و برای خریدار مقرون به صرفه‌تر خواهد بود. اگر مردم متقاعد شوند که به جای دور ریختن فلزات اضافی خود آنها را بازیافت کنند، هزینه‌های تولید کمتر خواهد شد و پول کمتری را نیز بابت خرید محصولات فلزی خواهند پرداخت. در واقع باید متقاعد شوند که این کار به نفع خود آن‌هاست. البته در نظر داشته باشید که این محصولات نیز تحت تاثیر عوامل مختلف قرار میگیرند و تغییرات خاص خود ر ا دارند. به طور مثال پس از مدت‌ها کاهش قیمت، تمام ضایعات آلومینیومی در یک هفته اخیر افزایش قیمت داشتند که به دلیل رشد قیمت شمش خالص آلومینیومی در LME و بورس کالا رخ داد، همچنین در یک ماه اخیر با افزایش میزان تولید شرکت‌های تولیدکننده و افزایش میزان تقاضا در بازار، مواجه بودیم که این شرایط در کنار نوسانات نرخ ارز موجب رشد قیمت ضایعات در یک هفته اخیر شد. همچنین استفاده از ضایعات آهنی تقاضا برای خرید آهن را کاهش می‌دهد و باعث ثبات قیمت آن خواهد شد.
- افزایش مقاومت آهن: استفاده از ضایعات در تولید آهن سبب افزایش ناخالصی آن شده و لذا در بالا بردن مقاومت کششی و نقطه ذوب آهن مؤثر خواهد بود.
صنعتی کردن استفاده از ضایعات ساختمانی
انتظار می‌رود صنعت استفاده از ضایعات ساختمانی با توجه به پیشرفت هر چه بیشتر کشورهای در حال توسعه و رشد آنها به سمت صنعتی شدن از اهمیت ویژه‌ای در جهان برخوردار شود. این صنعت هم‌اکنون در امریکای شمالی و اروپا رشد اقتصادی عظیمی پدید آورده و عامل رشد شهری در کشورهای در حال توسعه است. به طوری که استفاده از ضایعات آهنی در امریکا حدود 90 میلیارد دلار از فعالیت‌های اقتصادی این کشور را در بر می‌گیرد. در حال حاضر حدود 40 درصد از تولیدات فلزی در جهان از ضایعات ساختمانی به عنوان مواد اولیه استفاده می‌کنند. صنعتی شدن سریع و اعمال قوانین سخت‌گیرانه در بسیاری از دولت‌ها در ارتباط با مدیریت و بازیافت زباله مهم‌ترین عامل در رشد بازار استفاده از نخاله‌های ساختمانی است.
