جیوه در ایران

بازار تجارت داغ انواع جیوه در ایران و سراب و رویای پولدار شدن یک شبه توسط خرید و فروش جیوه سالهاست ذهن و فکر افراد زیادی را در کشور بخود مشغول کرده است انواع جیوه نقره ای و جیوه خفاش تا جیوه قرمز و جیوه شاقول با قیمتهای عجیب و غریب که حتی اکثر اوقات این ماده ساخته و پرداخته ذهن کلاهبرداران جهت سرکیسه کردن عوام مردم بیشتر نیست. اگرچه جیوه و تمام ترکیبات آن بسیار سمی هستند اما در طول تاریخ به عنوان ماده ای با اثرات درمانی شگفت انگیز و حتی جهت حیات ابدی توسط سلاطین و پادشاهان مورد استفاده قرار می گرفته است

انواع کمیاب جیوه با خواص عجیب

• جیوه قرمز

جیوه قرمز یکی دیگر از انواع این فلز جادویی است که مایعی قرمز رنگ با خاصیت مخرب و انفجاری است. گفته می شود شوروی سابق از آن به عنوان حلال برای ذخیره سازی اورانیوم رادیواکتیو 235 استفاده می کرده است.

در واقع این ماده یکی از ایزوتوپ های جیوه است که به عنوان یک منبع نوترونی برای تولید بمب اتم استفاده می شود. کاربرد جیوه قرمز تحریک همجوشی هسته ای است که باعث آزاد شدن مقدار زیادی انرژی می شود.

• جیوه خفاش

جیوه خفاش نوعی جیوه است که از غارهای محل زندگی خفاش ها بدست می آید. در رابطه با این نوع جیوه شایعاتی زیاد و غیر واقعی مبنی بر اثرات شفابخشی خاص وجود دارد و به همین دلیل به قیمت بسیار بالا و کاذب در فضای مجازی خرید و فروش می شود.

جیوه خفاش در واقع ماده ای نقره ای رنگ و روان به شکل جیوه است که از چیزی شبیه تخم مرغ در غارهای محل زندگی خفاش ها بدست می آید. انسان ها برای بدست آوردن این ماده پناهگاه های این پستانداران پرنده را تخریب می کنند و جسم تخم مرغی شکلی که در غارهای دور از دسترس و قدیمی پیدا می شود را به عنوان لانه خفاش خرید و فروش می کنند.

لازم به ذکر است که حتی اگر ماده درون این جسم تخم مرغی جیوه باشد نباید آنرا به صورت خوراکی مصرف کرد زیرا جیوه یک فلز سمی است و باعث عوارض مختلف و حتی مرگ خواهد شد.

• جیوه شاقول

شاقول وسیله ای مخروطی شکل متصل به یک ریسمان است که در قدیم به عنوان ابزار گنج یابی مورد استفاده قرار می گرفت. این وسیله ساده ترین ابزار ساخته شده توسط انسان برای شناسایی دفینه ها در گذشته بود.

از آنجاییکه انسان ها همواره در طول تاریخ به دنبال گنج و دفینه های با ارزش بوده اند ابزارهای مختلفی در همین راستا اختراع شده است. جیوه شاقول نیز یکی از این اختراعات است که بسته به جنس و خلوص جیوه بکار رفته با حرکات خود محل احتمالی گنج را به افراد جستجوگر نشان می دهد.

برای استفاده از این ابزار باید مقداری جیوه را در محفظه مخروط گذاشت و سپس از طریق حرکات مخروط که تحت تاثیر نیروی مغناطیسی فلزات دفن شده در زمین قرار می گیرد، محل گنج را پیدا کرد.


• جیوه نقره ای

جیوه نقره ای نوع دیگری از این فلز است که در گذشته ارزش بسیاری داشته است. کیمیاگران دوران باستان فکر می کردند که این فلز مایع قابلیت تبدیل شدن به طلا را دارد و به همین دلیل قیمت این فلز بسیار بالا بود.

جیوه نقره ای همان جیوه صنعتی کنونی است که آن را از زمان های بسیار قدیم در چین و هند می شناختند و حتی در گورهای ۳۵۰ ساله مصریان این فلز پیدا شده است. این ماده نسبت به انواع دیگر جیوه واقعی تر است و در بعضی نقاط زمین به صورت قطره از سنگ های معدنی ترشح می شود.

اکنون با پیشرفت علم و تکنولوژی مشخص شده است تبدیل این جیوه به طلا به هیچ وجه صحت ندارد و تنها با بمباران نوترونی می توان جیوه نقره ای را به صورت بسیار ناکارامد و سخت به طلا تبدیل کرد. این واکنش بسیار وقت گیر است و برای تولید یک تکه طلای ناچیز از جیوه به ۱,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ سال زمان نیاز است که عمر هیچ دانشمندی به آن قد نمی دهد!

• جیوه چیست ؟

جیوه تنها فلزی است که در دماهای معمولی مایع است که در مقایسه با فلزات دیگر رسانایی گرمایی نسبتاً ضعیفی دارد اما یک هادی الکتریسیته خوب است. این فلز به راحتی با بسیاری از فلزات مانند طلا ، نقره و قلع آلیاژ می شود که به این آلیاژها آمالگام گفته می شود.

جیوه شیشه را خیس نمی کند و به آن نمی چسبد. از این خاصیت همراه با انبساط سریع و یکنواخت حجم آن در محدوده دمایی مشخص در ساخت دماسنج ها ، فشارسنج ها و هواسنج ها استفاده می شود.

این فلز یک عنصر بسیار کمیاب در پوسته زمین است و بطورکلی جیوه یکی از فلزاتی است که داستان های عجیب و غریب زیادی در رابطه با آن وجود دارد که اساس همه آنها شکل مایع این فلز است.

• کاربردهای مختلف جیوه

فلز جیوه کاربردهای زیادی دارد. همانطور که گفته شد به دلیل چگالی زیاد در فشارسنج ها و فشارسنج ها استفاده می شود. این فلز به لطف سرعت بالای انبساط حرارتی که نسبتاً در یک محدوده دمایی ثابت رخ می دهد در دماسنج ها کاربرد بسیار گسترده ای دارد.

طلا و نقره به راحتی در جیوه حل می شوند و در گذشته از این خاصیت در استخراج این فلزات از سنگ معدن آنها استفاده می شد.

جیوه در تولید بسیاری از مواد شیمیایی صنعتی ، لوازم برقی و الکترونیکی ، باتری ها و لامپ ها استفاده می شود. جیوه کاربرد آزمایشگاهی نیز دارد و برای تولید برخی از کاتالیزورها و همچنین الکترودها مورد استفاده قرار می گیرد.

در صنعت از فلز جیوه به عنوان الکترود مایع در تولید کلر و هیدروکسید سدیم توسط الکترولیز آب نمک استفاده می کنند. این فلز هنوز در بعضی از تجهیزات الکتریکی مانند سوئیچ ها و یکسوسازها که باید قابلیت اطمینان بالایی داشته باشند جهت آنالیزهای صنعتی استفاده می شود.

با اینکه اکنون عوارض سمی این فلز کاملا شناخته شده است اما مقدار کمی جیوه در حال حاضر در باتری ها و لامپ های فلورسنت استفاده می شود و استفاده از آن هنوز بطور کامل منسوخ نشده است.

ترکیبات جیوه نیز کاربردهای زیادی دارند به عنوان مثال کلرید جیوه (Calomel) با فرمول شیمیایی Hg2Cl2 به عنوان استاندارد در اندازه گیری های الکتروشیمیایی و در پزشکی به عنوان یک ماده مسهل استفاده می شود.

کلرید مرکوریک (پاک کننده خورنده) با فرمول شیمیایی HgCl2) ) به عنوان یک حشره کش ، در سم موش کش و به عنوان ضد عفونی کننده استفاده می شود. از اکسید مرکوریک در پمادهای پوستی نیز استفاده می شود.

سولفات مرکوریک به عنوان کاتالیزور در شیمی آلی استفاده می شود. سولفید جیوه یک رنگدانه قرمز رنگ است که شکل بلوری دیگری از این سولفید به رنگ سیاه است.